Μεγάλη μείωση σημείωσαν οι καταθέσεις του ιδιωτικού μη χρηματοπιστωτικού τομέα στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα το 2010.
Σύμφωνα με μελέτη της Διεύθυνσης Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας, σε ένα χρόνο έκαναν φτερά 40 δισεκατομμύρια ευρώ (μείωση 14%).
Μάλιστα η χώρα μας είχε μαζί με την Ιρλανδία τις μεγαλύτερες απώλειες καταθέσεων μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης.
Στην μελέτη αναφέρεται ότι η μείωση των καταθέσεων αναμένεται να συνεχιστεί το 2011 με σημαντικά ηπιότερο ρυθμό, ενώ εκτιμάται ότι οι καταθέσεις θα επανακάμψουν σταδιακά προς τη μακροπρόθεσμη τάση τους από τα τέλη του 2012.
Από τα περίπου 40 δισ.ευρώ μείωσης των καταθέσεων στην Ελλάδα κατά το 2010, τα 34 δισ. ευρώ εξέρευσαν την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου του 2010, ενώ οι πιέσεις αμβλύνθηκαν σημαντικά με την έναρξη εφαρμογής του Προγράμματος Σταθεροποίησης.
Οι καταθέσεις στο εξωτερικό
Συγκεκριμένα, οι βασικοί συντελεστές της σημαντικής συρρίκνωσης της εγχώριας καταθετικής βάσης μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε δύο βασικές κατηγορίες, σε αυτούς που η επίπτωση τους είναι κατά το πλείστον άμεσα μετρήσιμη (π.χ. εκροή καταθέσεων στο εξωτερικό) και σε παράγοντες οι οποίοι δε μπορούν να μετρηθούν άμεσα αλλά να εκτιμηθούν μέσω των παρατηρούμενων τάσεων σε άλλες μακροοικονομικές μεταβλητές.
Αυτή η δεύτερη κατηγορία παραγόντων σχετίζεται μεταξύ άλλων με την αποταμιευτική, συναλλακτική συμπεριφορά του ιδιωτικού τομέα καθώς και με τη διάθεσή του να παρακράτα αυξημένο επίπεδο ρευστότητας εκτός τραπεζικού συστήματος (λ.χ. λόγω αυξημένης αβεβαιότητας).
Οι υψηλές εκροές καταθέσεων προς το εξωτερικό κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2010 αποτέλεσαν την κύρια αιτία μείωσης της εγχώριας καταθετικής βάσης.
Όπως αναφέρουν οι αναλυτές της Εθνικής Τράπεζας, αναφορικά με την πρώτη δέσμη παραγόντων με άμεση επίδραση στο απόθεμα τραπεζικών καταθέσεων κατά το 2010 μπορούν αναφερθούν οι ακόλουθοι:
*Εκροή 10,2 δισ.ευρώ καταθέσεων μη-κατοίκων στο εξωτερικό. Η τάση αυτή ξεκίνησε από το 2009 οπότε σημειώθηκαν ήδη εκροές περίπου 10 δισ.ευρώ και οξύνθηκε την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2010 οπότε περίπου 10.3 δισ.ευρώ εξέρευσαν από τη χώρα υπό το βάρος της έντονης αβεβαιότητας και της διασποράς εξαιρετικά δυσμενών φημών για τη χώρα. Η τάση αυτή ανεκόπη με την έναρξη εφαρμογής του μνημονίου με τις συνολικές εκροές της περιόδου Αυγούστου-Δεκεμβρίου 2010 να μην υπερβαίνουν το 1 δισ.ευρώ.
*Οκτώ 8 δισ.ευρώ καταθέσεων κατοίκων εκτιμάται ότι κατευθύνθηκαν στο εξωτερικό, με κύριους προορισμούς Ηνωμένο Βασίλειο και Κύπρο, με τα 2/3 της εκροής να λαμβάνει χώρα στο πρώτο εξάμηνο του 2010.
*Περίπου 3½ δισ.ευρώ ιδιωτών φαίνεται ότι τοποθετήθηκαν σε άλλα περιουσιακά στοιχεία όπως έντοκα γραμμάτια και χρυσό, σημαντική όμως ήταν και η επίδραση του "χρηματοδοτικού ανοίγματος" του ιδιωτικού τομέα.
Νοικοκυριά υπό πίεση
Τα ελληνικά νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις βρέθηκαν από τις αρχές του 2009 και για πρώτη φορά μετά την είσοδό της χώρας στην ΟΝΕ σε κατάσταση χρηματοδοτικού ελλείμματος καθώς το διαθέσιμο εισόδημα και ο δανεισμός τους δε μπορούσαν να καλύψουν τις καταναλωτικές και επενδυτικές τους δαπάνες καθώς και τις ανάγκες αποπληρωμής του χρέους τους.
Ως εκ τούτου αναγκάστηκαν να χρησιμοποιήσουν τμήμα του αποθέματος του χρηματοπιστωτικού πλούτου τους, το οποίο αποτελείται ως επί το πλείστον από τραπεζικές καταθέσεις για κάλυψη της τρέχουσας δαπάνης τους.
Για παράδειγμα, η ιδιωτική κατανάλωση σε ονομαστικούς όρους μειώθηκε με ρυθμό περίπου 1,2%, σε ετήσια βάση, όταν το διαθέσιμο εισόδημα μειώθηκε κατά 7% περίπου, αντανακλώντας χρήση του χρηματοπιστωτικού πλούτου για εξομάλυνση της κατανάλωσης.
Παράλληλα τα νοικοκυριά χρηματοδότησαν μεγαλύτερο ποσοστό των επενδύσεων σε ακίνητα - οι οποίες ήταν ομολογουμένως σημαντικά μειωμένες - με ίδιους πόρους, εξαιτίας της ακόμη μεγαλύτερης συρρίκνωσης της στεγαστικής πίστης.
Παρομοίως, οι επιχειρήσεις εξαιτίας της μειωμένης κερδοφορίας και του περιορισμού των πιστώσεων αναγκάστηκαν και αυτές να προσφύγουν στα καταθετικά τους διαθέσιμα προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τρέχουσες ανάγκες καθώς και την επενδυτική τους δαπάνη.
Στην μελέτη αναφέρεται ότι η μείωση των καταθέσεων αναμένεται να συνεχιστεί το 2011 με σημαντικά ηπιότερο ρυθμό συγκριτικά με το 2010.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου